Ngày đăng: 13-11-2024
Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ não. Đây là một bệnh lý rất nguy hiểm, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể sẽ dẫn đến tàn tật vĩnh viễn, thậm chí là tử vong. Do đó, việc nhận biết các dấu hiệu sớm và cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng” của đột quỵ sẽ giúp cứu sống bệnh nhân, giảm tối đa các di chứng và hỗ trợ người bệnh nhanh phục hồi.
Tai biến mạch máu não là gì?
Tai biến mạch máu não hay được gọi là đột quỵ (stroke). Đây là bệnh lý trên não liên quan đến tình trạng thiếu máu đột ngột đến một khu vực nào đó của não bộ. Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 2 tại Việt Nam và thuộc top 10 nguyên nhân dẫn đến tử vong trên toàn cầu theo thống kê của WHO.
Tai biến mạch máu não xuất hiện khi mạch máu lưu thông đến não bị vỡ hoặc tắc nghẽn mà không do chấn thương sọ não. Theo đó, dòng máu đến nuôi dưỡng các vùng não do mạch máu đó chịu trách nhiệm bị tổn thương do không được cung cấp đủ oxy và dinh dưỡng.
Thời gian thiếu oxy và dinh dưỡng càng dài, tế bào não bị tổn thương càng nhiều, càng để lại các di chứng nặng nề. Thậm chí có thể tổn thương vĩnh viễn, không thể phục hồi chức năng nếu không được cấp cứu để tái lưu thông máu kịp thời.
Tai biến mạch máu não có 2 loại chính là thiếu máu não và xuất huyết não. Trong đó, khoảng 80% các ca bệnh tai biến mạch máu não là do thiếu máu não. Còn lại xuất huyết não chỉ chiếm 20% các trường hợp cấp cứu do đột quỵ, nhưng lại có tỷ lệ tử vong cao, bệnh nhân cần phải được cấp cứu trong vòng vài phút.
[ Dừng lại: nếu gia đình bạn đang có người vừa bị tai biến, bạn nên đọc bài cách chăm sóc người sau tai biến để biết cách làm những gì tốt nhất cho người bệnh ]
Tai biến mạch máu nguy hiểm như thế nào?
Tai biến mạch máu não xảy ra làm suy giảm hoặc mất chức năng của các vùng trên não bộ. Mỗi vũng nào kiểm soát và thực hiện các hoạt động cơ thể khác nhau. Đột quỵ là bệnh lý nguy hiểm, yêu cầu các cấp cứu y khoa nhanh chóng vì có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Hậu quả của tai biến mạch máu não có thể bao gồm:
- Khó khăn trong di chuyển: Tai biến có thể khiến người bệnh mất khả năng vận động hoặc gặp khó khăn trong sinh hoạt thường ngày, thường ở một bên cơ thể, dẫn đến mất khả năng tự lập và khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
- Rối loạn ngôn ngữ: Tai biến mạch máu não có thể gây ra các vấn đề về ngôn ngữ, từ nói lắp bắp, đến khó khăn trong việc truyền đạt, làm ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp đến mất khả năng nói.
- Suy giảm trí nhớ và tập trung: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ghi nhớ, tập trung và giải quyết vấn đề, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
- Suy giảm thị lực: Một số người bệnh có thể bị suy giảm hoặc mất thị lực sau tai biến.
- Nguy cơ hôn mê hoặc tử vong: Nếu không được điều trị kịp thời, tai biến mạch máu não có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong.
10 dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não
Nhận biết sớm được các dấu hiệu của tai biến mạch máu não có thể cứu sống được chính bản thân và những người xung quanh. Việc cấp cứu kịp thời có ý nghĩa rất lớn không chỉ giúp bảo vệ tính mạng mà còn giảm được nguy cơ để lại các di chứng nặng nề về sau.
Đau đầu
Một trong những dấu hiệu đầu tiên và thường gặp nhất chính là đau đầu. Cơn đau đầu do tai biến mạch máu nào xuất hiện đột ngột và từng cơn, được mô tả cảm giác “đau tựa như búa bổ” hoặc “đau đầu như sắp nổ tung”.
Một số người xuất hiện các cơn đau nửa đầu. Đây cũng là dấu hiệu sớm của thiếu máu não thoáng qua. Tuy nhiên, đau đầu cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác nên dấu hiện này thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Với người đau đầu do tai biến, thường các cơn đau ít đáp ứng với thuốc giảm đau. Do đó, khi người bệnh có dấu hiệu đau đầu với các đặc điểm kể trên nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị.
Hoa mắt, chóng mặt
Hoa mắt và chóng mặt là các dấu hiệu cho thấy thiếu hụt máu lưu thông lên não. Nhưng đây cũng là triệu chứng hay gặp do hạ huyết áp tư thế. Ngoài vấn đề hoa mắt chóng mặt, người bị tai biến mạch máu não còn kèm triệu chứng yếu một bên chân khi đứng, đứng không vững, dễ mất thăng bằng và có thể bị té ngã dẫn đến chấn thương.
Khuôn mặt méo mó, ủ rũ
Khi tai biến xảy ra, một bên khuôn mặt của bệnh nhân có thể bị méo hoặc rũ xuống do sự suy giảm lượng oxy trong máu cung cấp cho não, gây tổn thương thần kinh và ảnh hưởng đến cơ mặt. Nếu bạn nghi ngờ ai đó đang gặp phải tai biến mạch máu não, hãy yêu cầu họ cười. Nếu nụ cười bị lệch hoặc một bên mặt xệ xuống, đây có thể là dấu hiệu của đột quỵ.
Giảm khả năng cử động tay
Tai biến có thể ảnh hưởng đến các vùng não điều khiển các vận động của tay, khiến bệnh nhân bị suy giảm khả năng điều khiển tay hoặc có thể bị mất luôn khả năng này. Họ có thể gặp khó khăn khi cầm nắm đồ vật, viết chữ, hoặc thực hiện các hoạt động thường ngày liên quan đến tay. Bạn có thể yêu cầu người bệnh dơ tay cao qua đầu, hầu hết người bị tai biến mạch máu não đều không thể đưa tay qua khỏi đầu.
Thị lực suy giảm
Sự suy giảm thị lực là một trong những dấu hiệu phổ biến của tai biến mạch máu não. Tình trạng này xảy ra khi các mạch máu cung cấp máu và dây thần kinh điều khiển mắt bị ảnh hưởng, dẫn đến suy giảm hoặc mất thị lực.
Nói lắp bắp
Nói lắp, nói ngọng, khó mở miệng, tê cứng lưỡi, phải gắng sức để nói,… có thể là dấu hiệu nghiêm trọng cảnh báo tai biến mạch máu não cần phải cấp cứu. Tình trạng thiếu máu ở não khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong việc chọn từ, hình thành câu, hoặc sử dụng từ không phù hợp với ngữ cảnh.
Yếu hoặc liệt một bên cơ thể
Sau khi bị tê liệt một cánh tay, người bệnh có thể trải qua tình trạng yếu hoặc liệt một phần cơ thể, thậm chí là nửa người. Khi có dấu hiệu này, nên đến bệnh viện hoặc gọi cấp cứu ngay lập tức.
Dáng đi bất thường
Dáng đi lại bất thường cũng là dấu hiệu sớm của người bị tai biến mạch máu não. Người bệnh gặp khó khăn khi di chuyển, đi loạng choạng, tê cứng các cơ, khó giữ thăng bằng, không nhấc được chân và đôi khi không thể đi lại. Cũng có khi họ cảm thấy không còn sức lực và không thể điều khiển được chân tay.
Nấc cụt
Đôi khi, một dấu hiệu sớm báo hiệu cơn đột quỵ đó là bị nấc cụt. Nấc cụt thường kéo dài liên tục nhiều ngày, có kèm theo tê nhức, giọng khàn, khó nói và các dấu hiệu khác thì nên đi khám ngay để được hỗ trợ y tế.
Khó thở, thở không đều
Khó thở kèm theo nhịp tim nhanh và thở không đều cũng có thể là dấu hiệu của tai biến, nhưng thường bị nhầm lẫn với các triệu chứng bệnh lý ở phổi hay tim mạch. Triệu chứng này thường xuất hiện cùng với các dấu hiệu tai biến mạch máu não khác.
Xử trí như thế nào khi có dấu hiệu tai biến mạch máu não?
Khi có bất kỳ dấu hiệu nào của tai biến mạch máu não, nên đưa bệnh nhân đến bệnh viện nhanh nhất có thể hoặc gọi ngay cho cấp cứu 115. Với bệnh nhân đột quỵ, thời gian “vàng” cấp cứu để giảm tối đa các di chứng nặng nề trên não là 6 giờ, thời gian tốt nhất là 3 giờ.
Trong lúc chờ xe cấp cứu, chúng ta nên thực hiện các việc sau:
- Dìu bệnh nhân để tránh bị té ngã, chấn thương.
- Để bệnh nhân nằm ở nơi khô ráo, thoáng mát, kê cao đầu khoảng 20-30 độ.
- Làm thông thoáng đường thở cho bệnh nhân, nới rộng áo, mở cà vạt (nếu có),…
- Ghi chép lại thời gian xuất hiện các triệu chứng, mức độ và các thông tin người bệnh nếu còn đủ tỉnh táo,… để thông tin cho cán bộ y tế. Điều này rất có ích cho quá trình cấp cứu của bệnh nhân.
- Nếu bệnh nhân nôn, đặt nghiêng người góc 45 độ để chất nôn không gây ngạt đường thở, móc hết đờm nhầy nếu có.
- Nhắc bệnh nhân hít thở sâu, chậm rãi để tránh tình trạng chết não.
- Trường hợp bệnh nhân bị co giật, lấy khăn vải quấn quanh một chiếc đũa hoặc que dài đặt giữa 2 hàm răng của bệnh nhân để ngăn ngừa bệnh nhân không cắn vào lưỡi khi đang co giật.
Lưu ý gì khi nhận biết người bị tai biến mạch máu não?
Tai biến mạch máu não diễn ra thường đột ngột và rất nhanh. Do đó, việc nhận biết được các dấu hiệu sớm của người bệnh giúp tăng được tỷ lệ sống sót cho người bệnh. Khi nhận biết được người đang có dấu hiệu đột quỵ, chúng ta cần lưu ý như sau:
- Không tập trung đông người xung quanh bệnh nhân.
- Không tự ý cho uống bất kể thuốc gì.
- Không dùng kim đâm vào các đầu ngón tay.
- Không xoa dầu, cạo gió, giác hơi.
- Không cho ăn uống bất kỳ thứ gì.
- Không tự ý cho uống thuốc hạ huyết áp hay thuốc hạ huyết áp ngậm dưới lưỡi vì có thể gây tình trạng thiếu máu não trầm trọng hơn với những người bị tai biến do thiếu máu não.
Có thể thấy, việc nhận hiện sớm các dấu hiệu của tai biến mạch máu não giúp tăng khả năng phục hồi và sống sót rất lớn cho người bệnh. Để dễ hơn, bạn có thể nhớ quy tắc BE FAST để giúp nhận biết sớm và đưa đi cấp cứu kịp thời cho người đột quỵ.
Cách phòng ngừa tai biến mạch máu não
Cách tốt nhất để phòng ngừa tai biến mạch máu não đó chính là kiểm tra sức khỏe định kỳ, tuân thủ các thuốc điều trị và có lối sống khoa học, đặc biệt chế độ ăn uống và ngủ nghỉ hợp lý.
Đối với những người có nguy cơ cao như tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu, tim mạch, xơ vữa động mạch,… cần có chế độ ăn giàu chất xơ, không chất béo xấu, ưu tiên đạm thực vật và hạn chế các loại tinh bột tinh chế để giúp giữ được sức khỏe tốt nhất.
Một giải pháp vừa bổ sung dinh dưỡng lành mạnh giúp tăng cường sức khỏe, vừa hỗ trợ phòng ngừa tốt các bệnh lý tim mạch với các loại sữa hạt ngũ cốc thuần chay như sữa hạt ngũ cốc không đường sữa ngũ cốc không đường 25 Beta Glucare được các chuyên gia y tế đánh giá cao.
25 Beta Glucare với 25 thành phần thực vật lành mạnh như Vỏ cám yến mạch giàu Beta Glucan, vitamin nhóm B, tinh chất bí ngô, tảo xoắn Spirulina, Yến mạch, gạo lứt,… Trong đó, beta glucan được xem là hoạt chất giúp kiểm soát đường huyết, mỡ máu và tăng sức đề kháng tự nhiên từ Vỏ cám yến mạch. Vì vậy nên 25 Beta Glucare rất tốt cho sức khỏe của mọi lứa tuổi, đặc biệt là với người lớn tuổi, người đang gặp các vấn đề về đường huyết, mỡ máu, tim mạch,…
Mỗi ngày có thể dùng 1-2 ly để tăng cường sức khỏe, phòng ngừa các bệnh lý mãn tính cho những người thân yêu trong gia đình.
Mua sữa bột dinh dưỡng Green Nutri ở đâu?
Hiện nay có nhiều sản phẩm giả, nhái các thương hiệu lớn đang trôi nổi trên thị trường và Green Nutri cũng không ngoại lệ.
Để mua đúng sản phẩm sữa hạt ngũ cốc 25 Green Nutri, sữa cho người tiểu đường 25 Beta Glucare, sữa bột ngũ cốc dinh dưỡng Organic Avocado chính hãng, bạn có thể mua tại fanpage 25 Green Nutri, gian hàng bán sữa hạt ngũ cốc 25 Green Nutri tại Shopee, các cửa hàng trực thuộc trực tiếp của Công ty xuất nhập khẩu Hải Bình.
Hoặc gọi trực tiếp đến hotline 0969.15.25.25 Các kênh trên đều là kênh bán hàng chính thức của chúng tôi tại Việt Nam. mua đúng nơi không lo hàng giả và an toàn sức khỏe.